۱۳۹۳ تیر ۲۶, پنجشنبه

بغ، خدا و ايزد

پیش از ظهور حضرت زرتشت اسم معمولی خدای ايرانيان بغ bag بوده است در كتيبه سارگون پادشاه آشور باسم يک ايرانى نامزد به بگ داتى برميخوريم كه درست بمعنى بغداد است كه هنوز در كنار دجله يادآور خداى قديم ايرانيان است. كوه بيستون كه امروز در سينه اش بزرگترين كتيبه هاى دنيا نقش و حافظ اعتبار نامه عهد درخشان هخامنشيان است اصلاً بغستان بوده است.اسم هفتمين ماه فرس كه در همين كتيبه بيستون محفوظ مانده است باگ اياديش بوده است كه بمعنى پرستش بغ است. ن٢ص٤١و٤٢
 اسميكه امروز معمولاً بآفريدگار ميدهيم خدا يا خداوند ميباشد كه بعينه مثل اهورا هم اسم باريتعالى است و هم بمعنى امير و مولا و بزرگ و صاحب ميباشد. ن٢ص٤٢
خداى در پهلوى ختاى(=خوتاى xvatāy) ميباشد از كلمه ختادَ xādhāda مشتق شده است يعنى از خود آفريده از خود برخاسته. ن٢ص٤٢
كلمه ايزد(=يزتان yazatān)كه در فارسى بمعنى خدا هم ميباشد بمعنى شايسته ستايش است در اوستا براى اهورامزدا استعمال شده است و غالبا يزت yazat اسم گروهى از فرشتگان است كه اهورامزدا در سر آنها جاى دارد. ن٢ص٤٣

يشت ها، بخش نخست - گزارش استاد پورداود


انجمن ايرانشناسى.