۱۳۹۷ دی ۷, جمعه

ابریشم سغدی


Woven silk consisting of two roundels containing a confronted pair of lions, palm-trees, foxes, hounds, and other symbols. Iran or Central Asia (probably, made), 800-1000 AD, Sasanian or Sogdian textiles. (V&A Museum)

ابریشم بافته شده از هنر سغدی با تاثیر از هنر ساسانی، که شامل جفت شیرها، درختان نخل، روباه، سگهای شکاری و سایر نمادها است. این قطعه ابریشمی در ایران یا آسیای میانه در سالهای ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ مسیحی بافته شده و هم اکنون در موزه ویکتوریا و آلبرت بریتانیا نگهداری میشود.


Sasanian or Sogdian Woven silk, Iran or Central Asia (probably, made), 800-1000 AD.



۱۳۹۷ آذر ۲۷, سه‌شنبه

به یاد محمدتقی دانش‌پژوه


به یاد محمدتقی دانش‌پژوه (Mohammad Taqi Danesh Pajouh) نویسنده، نسخه‌شناس، فهرست‌نویس، مصحّح و مترجم برجسته و استاد دانشگاه تهران، در ۲٧ آذرماه ۱۳٧۵ ازین جهان چشم فروبست.


محمدتقی دانش‌پژوه (Mohammad Taqi Danesh Pajouh)


۱۳۹۷ آبان ۲۶, شنبه

به یاد ابراهیم پورداود


پنجاه سال از مرگ پورداود گذشت.

به یاد ابراهیم پورداود (Pourdāvoud, Ebrāhim)، ایران‌شناس، نخستین مترجم فارسی اوستا، استاد فرهنگ ایران باستان و زبان اوستایی، در ۲۶ آبان‌ماه ۱۳۴۷ خورشیدی از این جهان چشم فروبست.
درود به روان پاک او و هرچه باشکوه‌تر باد نام و ياد او.


ابراهیم پورداود /  Pourdāvoud, Ebrāhim


۱۳۹۷ آبان ۲۲, سه‌شنبه

۱۳۹۷ مهر ۲۰, جمعه

Dumézil, Georges


DUMÉZIL, Georges Edmond Raoul (b. 4 March 1898, Paris; d. 11 October 1986, Paris), comparatist philologist and religious studies scholar. (Indo-European mythology, Indo-European linguistic)

Dumézil, Georges (1898-1986)

See Also / بیشتر بخوانید

Bruce Lincoln,
The Encyclopædia Iranica, DUMÉZIL, Georges:


DUMÉZILGeorges Edmond Raoul (b. 4 March 1898, Paris; d. 11 October 1986, Paris), comparatist philologist and religious studies scholar.
Dumézil was one of two sons born to General Jean Anatole Dumézil (1857-1929), a career officer who rose to become inspector-general of the French artillery corps at the end of the First World War, and the former Marguérite Dutier (1860-1945). Having mastered Greek and Latin at an early age, Dumézil became interested in the study of Indo-European myth and religion when still at the Lycée Louis le Grand in Paris, largely via exposure to the linguist Michel Bréal (1832-1915), the grandfather of a schoolmate. Bréal, who was a student of Franz Bopp (1791-1867) and taught comparative grammar at the Collège de France, was one of the last French advocates of nature allegorical theories of myth. more

به یاد ژرژ دومزیل


به یاد ژرژ دومزیل (DUMÉZIL, Georges) اسطوره‌شناس بزرگ فرانسوی، استاد پژوهش‌های ادیان هندواروپایی و متخصص در مطالعات تاریخ تطبیقی، در ۱۱ اکتبر ۱۹۸۶ ازین جهان چشم فروبست.

Dumézil, Georges (1898-1986) / ژرژ دومزیل

 از دانشمند اسطوره‌شناس و زبان‌شناس بزرگ، آقای ژرژ دومزیل و آثارش و آن کتابها و مقالاتی که از ایشان به زبان فارسی ترجمه شده است، به زودی خواهیم نوشت. 
درود به روان پاک او و فرخنده باد یاد او.
See Also / بیشتر بخوانید






۱۳۹۷ مهر ۱۰, سه‌شنبه

جشن مهرگان


روز مهر و ماه مهر و جشن فرّخ مهرگان / مهر بفزا اى نگار مهر چهر مهربان (مسعود سعد سلمان، شاعر قرن پنجم هجری)


تمبر جشن مهرگان ۱۳۴۴ خورشیدی



۱۳۹۷ مهر ۶, جمعه

انجمن ايرانشناسى


سالروز بنيادگذارى انجمن ايرانشناسى (۶ مهرماه ١٣۲۴) بدست استاد ابراهيم پورداود، فرخنده باد. درود به روان پاک او و هرچه باشکوه­تر باد نام و ياد او.
Professor Pour-e-dāvoud, Ebrāhim / استاد ابراهیم پورداود

۱۳۹۷ مهر ۱, یکشنبه

شاهنشاه ساسانی در حال شکار قوچ


بشقاب نقش برجستۀ هنر ساسانی که شاهنشاه را در حال شکار قوچ نشان میدهد و در نیمۀ قرن پنجم تا نیمۀ قرن ششم مسیحی از جنس طلا و نقره در ایران ساخته شده است.

Plate with king hunting rams, Iran, Sasanian, mid-5th–mid-6th C., Silver and mercury gilding. The Sasanian king on this plate has various royal attributes: a crown and fillet, covered globe, nimbus with beaded border, and beaded chest halter with fluttering ribbons. (metmuseum)

Sasanian Plate with king hunting rams, Iran, mid-5th–mid-6th C.





شاخۀ درخت کاج هخامنشی


نقش برجسته‌ای از شاخۀ درخت کاج با میوۀ مخروطی و برگهای سوزنی شکل، که بر روی گچ در قرن پنجم پیش از مسیح در دوران هخامنشیان ایجاد شده است. (عکس از کریستی)

Achaemenid gypsum relief fragment circa 5th century B.C.

CHRISTIE'S: 

AN ACHAEMENID GYPSUM RELIEF FRAGMENT

CIRCA 5TH CENTURY B.C.

Preserving two diagonal branches each with three further forked branches along length and one pinecone, needles delineated by regular striations arranged in fan shapes
7 3/8 in. (18.6 cm.) high 



۱۳۹۷ شهریور ۱۱, یکشنبه

احسان یارشاطر درگذشت


پروفسور احسان یارشاطر استاد عالیقدر مطالعات ایرانی و زبانهای باستانی ایران، بنیان‌گذار و سرویراستار دانشنامه ایرانیکا در ۹۸ سالگی درگذشت.

احسان یارشاطر / Ehsan Yarshater



۱۳۹۷ شهریور ۲, جمعه

به یاد پرویز ناتل خانلری


به یاد پرویز ناتل خانلری (Parviz Natel Khanlari) ادیب نامدار معاصر ایران، محقق برجسته زبان و ادبیات فارسی، استاد دانشگاه تهران، مؤسس بنیاد فرهنگ ایران، پایه‌گذار و سردبیر مجله سخن، در یکم شهریورماه ۱۳۶۹ ازین جهان چشم فروبست.


پرویز ناتل خانلری (Parviz Natel Khanlari)

تصویر روی جلد برخی از کتابهای استاد خانلری:




 تصویر روی جلد کتابها از صفحه دانشنامه ایرانیکا.
All Book cover by Iranica.

See Also / بیشتر بخوانید

The Encyclopædia Iranica, (ʿAbd-al-Ḥosayn Āḏarang and EIr):


KHANLARI, PARVIZ (Parviz Nātel-Ḵānlari; b. Tehran, Esfand 1292 Š./March 1914; d. Tehran, 1 Šahrivar 1369 Š./23 August 1990), prominent scholar of Persian language and literature, poet, essayist, translator, literary critic, university professor, and founding editor of the periodical Soḵan.




۱۳۹۷ مرداد ۲۹, دوشنبه

به یاد خورشید جی رستم جی کاما


به یاد خورشید جی رستم جی کاما (Cama, Kharshedji Rustomji) ایرانشناس نامدار پارسی هند و متخصص در زبان و ادبیات پهلوی در ۲۰ آگوست ۱۹۰۹ از جهان درگذشت. موسسه شرقشناسی کاما (K. R. Cama Oriental Institute) با آن گنجینۀ کتابهای چاپی و خطی، به سال ۱۹۱۶ در بمبئی به نام او برپا شده است.

خورشید جی رستم جی کاما (Cama, Kharshedji Rustomji)

خانم دکتر کتایون نمیرانیان در مقاله‌ای به نام " معرّفی مؤسسه شرق شناسی كاما و آثار ايرانی آن " که در مجلّه مطالعات ايرانی دانشگاه شهید باهنر کرمان سال پنجم، شماره نهم، بهار ۱۳۸۵ به چاپ رسیده‌است، به معرفی آقای خورشیدجی رستم جی کاما و موسسه شرقشناسی کاما و کتابهای کتابخانه ارزشمند آن پرداخته‌اند.

در اینجا مختصری از مطالب آن مقاله را برای خوانندگان می آوریم.

اصل مقاله را میتوانید از این آدرس به رایگان دریافت کنید:

خورشيد جی رستم جی كاما K.R. CAMA ، در سال ۱۸۳۱ در هندوستان متولّد شد، متأهل بود و دارای ۸  فرزند. چون ساير پارسيان در زمينه صنعت، به ويژه صنعت راه آهن، فعاليت ميكرد. در زمينه مطالعات اوستايی تلاشهايی داشت. به زبانهای مختلف گفتگو ميكرد و با ايرانشناسان اروپايی هم عصر خود چون اشپيگل و دار مستتر ارتباط داشت. در زمينه علوم جديد و نيز هنر، دستی داشت و به عنوان شهروند شهر بمبئی در ۱۷ مؤسسه تجاری، صنعتی، مدرسه و ... به نوعی عضويت داشت. وی در سال ۱۹۰۹ در سن ۷۸ سالگی به طور ناگهانی فوت كرد.
پس از درگذشت وی و به عنوان بزرگداشت حقوق شهروندی او، كميته بزرگداشت در سال ۱۹۱۰  تصميم به تأسيس يك مركز ايرانشناسی گرفت كه عمده هزينه آن توسط تاجر هندو « دامودارداس گرد هند سوخد والا » پرداخت شد (كه خود قابل توجه است).


موسسه شرقشناسی کاما (K. R. Cama Oriental Institute)

اين مركز شامل كتابخانه، سالن مطالعه و سالن سخنرانی در سال ۱۹۱۶ در روز تولد كاما در بمبئی افتتاح شد. كتابخانه اين مؤسسه دربردارنده كتابخانه‌ها و مجموعه‌های زير است:

- Mr. Camaś Private Library
- The Mulla Firuz Kitab Khana
- The Maneckji Limji Hateria Library

مانكجی ليمجی هاتريا زمانی كه در ايران بود، مجموعه ارزشمندی از كتابهای چاپی و خطی فراهم كرد كه متأسفانه بخش اعظم آنها از دست رفت، اما آنچه باقيمانده ظاهراً در اين موسسه نگهداری ميشود.

- Sir Jivanji Modi collection
كه تالار سخنرانی موسسه كاما به نام اوست.

- Sir Darab Tata Collection
- Dastur Dr. Darab Sanjana Collection
- The Jamshedje Unvala Collection
- The Behramgore and Tehmurasp Anklesara Collection
- Sir Muncherjee Cursetjee Wadia Collection
- Sardar Dastur Hormazdjar Noshirwan Kaikobad Dastur Collection
- Dr. Phiroze Framroze Masani Collection
- Jehanbux Bomanshaw R. Vatcha Collection
- Irach Jehangir sorabji Taraporwalla Collection
- N. H. Billimoria Collection
- Mahyar Byramji Irani Collection
- M. N. Kooka Collection
- Siyavakhsh R. Anjirbag collection
- J. D. Nadirshah Collection

اين مؤسسه داراي ۲۰۰۰ نسخه خطی، ۲۵۰۰۰ كتاب چاپی به زبانهای مختلف كه ۲۰۰۰ تای آن فارسی است و مشترك ۱۹۱عنوان مجلّه است. معتقدين از همه اديان چنانكه من پرسيدم، ميتوانند به طور حضوری از كتابخانه استفاده كنند، به اعضا دو كتاب به به مدت یک ماه امانت داده می شود. شرايط عضویت طبيعتاً سكونت دائم در بمبئي و پرداخت حق عضويت ساليانه است. ساعات كار اين موسسه با ۱۲ كارمند ثابت، دوشنبه تا جمعه ۱۷-۱۰ و شنبه ۱۳-۱۰ است. اين موسسه در منطقه lion gate شهر غيبی، تأييد شده توسط دون هند، توسط خانم همای مدی اداره ميشود. انتشار گاهنامه و كتاب و نيز اهدای جوايز به مقالات دانش آموزی مربوط از ديگر فعاليتهای اين موسسه است. در مورد كتابهای چاپی موسسه كه خود رقم قابل ملاحظه‌ای است، شايد تمام عناوين جديد كتب ايرانشناسی را در برنگيرد، اما برای محقّق در اين زمينه می تواند بسيار مفيد باشد، به ويژه كه ماندگاری كتاب بيش از مجلّه است.
برای مطالعه تمام متن مقاله، آنرا میتوانید از پیوند زیر به رایگان دریافت کنید.


See Also / بیشتر بخوانید

دانشنامه ایرانیکا برای "خورشید جی رستم جی کاما" و "موسسه شرقشناسی کاما" بصورت جداگانه مدخل نوشته است.

The Encyclopædia Iranica,

CAMA ORIENTAL INSTITUTE (K. R. Cama Oriental Institute), a research institute in Bombay established in memory of the Parsi orientalist, teacher, and social reformer Kharshedji Rustomji Cama, inaugurated 18 December 1916.



The Encyclopædia Iranica,

CAMA, KHARSHEDJI RUSTAMH (b. 11 Novem­ber 1831, d. 20 August 1909), Parsi Zoroastrian scholar and community leader. His father Rustamji, who died when Cama was eight, was a China trader; his mother was Manockbai Gazdar. At the age of eight he was married to his first cousin, Awabai (d. 1863), by whom he had two sons, Rustam (b. 1860) and Jehangir (b. 1863); he was remarried in 1865 to Aimae (d. 1895), by whom he had seven children.







۱۳۹۷ مرداد ۱۴, یکشنبه

به یاد یس پیتر آسموسن


به یاد یس پیتر آسموسن (ASMUSSEN, Jes Peter) ایرانشناس بزرگ دانمارکی و استاد پژوهش‌های ادیان ایرانی، متخصص در آیین مانی، ادبیات فارسی یهودی و مسیحیت در ایران باستان، در ۵ اوت ۲٠٠۲ ازین جهان چشم فروبست.

یس پیتر آسموسن (ASMUSSEN, Jes Peter)

See Also / بیشتر بخوانید




۱۳۹۷ مرداد ۲, سه‌شنبه

سال نو مازندرانی


دوم امرداد ماه برابر با نخستین روز از سال نو در گاهشماری طبری و آغاز سال ۱۵۳۰ مازندرانی بر همه دوستداران فرهنگ باستانی ایران فرخنده باد.


طبیعت مازندران در شمال ایران
عکس از خبرگزاری مهر

۱۳۹۷ تیر ۲۵, دوشنبه

به یاد علیرضا شاپور شهبازی


به یاد علیرضا شاپور شهبازی (A. Shapur Shahbazi) ایرانشناس، پژوهشگر عالی مقام، استاد تاریخ ایران باستان و بنیان‌گذار بنیاد تحقیقات هخامنشی، در ۲۵ تیر ۱۳۸۵ از جهان درگذشت.

پروفسور علیرضا شاپور شهبازی (Prof. A. Shapur Shahbazi)

۱۳۹۷ تیر ۱۴, پنجشنبه

Sasanian or Sogdian Winged Horses


An impressive Sasanian or Sogdian silk with two large roundels with pearl borders containing large winged horses; Iran or Central Asia, 8th century. (Christie's)

اسب بالدار زیبای شاهنشاهی ساسانی در میان حلقه‌های مروارید که در قرن هشتم مسیحی با ابریشم بافته شده و در حراج کریستی بفروش گذاشته شده است.

Sasanian or Sogdian Winged Horses, Silk, Iran or Central Asia, 8th c.

۱۳۹۷ خرداد ۲۳, چهارشنبه

بیست و پنجمین جایزۀ دکتر محمود افشار


بیست و پنجمین جایزۀ تاریخی و ادبی دکتر محمود افشار یزدی برای زبان فارسی و وحدت ملی، به دانشمند زبانشناس ایرانی استاد دکتر علی اشرف صادقی اهداء می شود.

The 25th Dr. Mahmoud Afshar Yazdi's literary and historical prize for Persian language and national unity is awarded to Professor Ali Ashraf Sadeghi, the Iranian linguist scientist.

The 25th Dr. Mahmoud Afshar Yazdi's prize
سه شنبه بیست و نهم خردادماه نود و هفت، باغ موقوفات دکتر محمود افشار.

۱۳۹۷ اردیبهشت ۹, یکشنبه

به یاد ذبیح الله صفا


به یاد ذبیح الله صفا (Zabihollah Safa) پژوهشگر، مترجم، مصحح متون، ادیب نامدار معاصر ایران، استاد ممتاز دانشگاه تهران و نویسندۀ کتاب "تاریخ ادبیات در ایران"، در ۹ اردیبهشت ماه ۱۳۷۸ ازین جهان درگذشت.


ذبیح الله صفا (Zabihollah Safa)


یادداشت زیر عیناً از صفحه "تاریخچه مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران" آمده است.

دکتر ذبیح الله صفا
به سال ۱۲۹۰ خورشیدی در شهمیرزاد سمنان کودکی زاده شد که سال‌های پسین، کسی بود که بر تارک دانشگاه تهران، چون ماه تابان درخشید. سال ۱۳۰۴ رهسپار تهران شد، آموخت و آموخت، تا آن‌گاه که در ۱۳۲۲ حماسه‌سرایی در ایران را دانشنامه دکتری خود کرد. نوشتارهای ادبی، تاریخی و فلسفی او از ۱۳۱۲ خورشیدی در چندین مجله به‌چاپ رسید. در ۱۳۲۲ دردانشکده ادبیات، تاریخ ادبیات ایران را آموزش داد. از ۱۳۲۰، نخست، معاون، آنگاه کفیل دانشسراهای مقدماتی، رئیس اداره‌ تعلیمات عالیه و تعلیمات متوسطه وزارت فرهنگ و عضویت یونسکو را به‌عهده داشت.
دکتر ذبیح الله صفا دومین رئیس انتشارات دانشگاه بود. مقاله‌های وی درنشریه‌های مهر، ایران امروز، تعلیم و تربیت، جلوه، سخن، پشوتن، یغما، دانش، فرهنگ، مربی، تمدن، ارتش و... به‌چاپ می‌رسید. نیز او چهارسال شباهنگ را منتشر کرد.
گفتنی است که در سال ۱۳۲۰ خانلری بر آن بود تا مجله سخن را منتشر کند، اما به‌انگیزه سن کمش، پروانه مدیر مسؤولی به‌نام ذبیح الله صفا صادر شد که یک سال بعد، خود خانلری مدیری و سردبیری را خود به‌دست گرفت.
دکتر ذبیح الله صفا از استادان نام‌آور و بنام دانشگاه تهران، پژوهش‌هایی ماندگار را در زمینه ادبیات کهن پارسی انجام داد که شهره‌ترین اثرش تاریخ ادبیات ایران در ۸ جلد، حماسه‌سرایی در ایران، علوم عقلی در تمدن اسلامی تا قرن پنجم هجری، تاریخ مزداپرستی در ایران قدیم، گنج سخن، اند، نیز دیوان عبدالواسع جبلی و دیوان سیف‌الدین فرغانی را تصحیح و مرگ سقراط و مادر دیوانه را ترجمه کرده است.

دکتر ذبیح الله صفا در سال نخستین پدیداری رادیو، تاریخ زبان‌های ایرانی و تاریخ جشن‌های ایرانی را چندی باز گفت.
دکتر ذبیح الله صفا در سال‌های پسین زندگی در شهر لوبک آلمان می‌زیست. وی در سال ۱۳۷۸ در لوبک آلمان درگذشت.